AU-EU Gemeenschap Energie-Intensieve Industrie

Afrikaans-Europese Gemeenschap voor de Energie-Intensieve Industrie

9 mei 1950: Robert Schuman

“Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal” (EGKS)

Schumanverklaring, mei 1950 | Europese Unie

9 mei 2024: 74 JAAR SOLIDARITEIT

74 jaar geleden, maar brandend actueel

Op 9 mei 1950 legde Robert Schuman, de Franse minister van buitenlandse zaken, een verklaring af waarin hij voorstelde een Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal op te richten. De leden daarvan zouden hun kolen- en staalproductie bundelen. Deze EGKS, gesticht door Frankrijk, West-Duitsland, Italië, Nederland, België en Luxemburg, was de eerste in een reeks supranationale Europese instellingen die uiteindelijk tot de huidige "Europese Unie" zou leiden. Schuman wilde oorlogen tussen Duitsland en Frankrijk voor altijd vermijden. Vandaag bedreigt groeiende asymmetrie in welvaart tussen Europa en Afrika de veiligheid op beide continenten. De energie-intensieve industrie staat voor een enorme ruk naar duurzaamheid, ze moet CO2 neutraal worden. Afrika is gezegend met zestig procent van de mondiale capaciteit voor de productie van zonne-energie en met vijfendertig procent van de mondiale capaciteit voor de productie van groene waterstof aan € 2/kg.

‘Nous n'avons pas eu le même passé, vous l’Europe et nous l’Afrique, mais nous aurons le même avenir’

Macky Sall, président Union Africaine, sommet UE-UA, 17/2/2022

‘Als je aluminium produceert in Europa tegen een elektriciteitsprijs die vele malen hoger is dan in andere delen van de wereld, wat voor zin heeft het dan die bedrijven te steunen terwijl je elders in de wereld gunstiger kan produceren?’

Thomas Leysen, UMICORE, 17/9/2022, De Tijd

Welvaart en comfort ook in Afrika

De klimaatdoelstellingen niet halen bedreigt de planeet en brengt de wereldvrede in gevaar. De energieverslindende productie van ijzer, staal, cement, chemicaliën, petrochemie, non-ferro metalen, glas, keramische materialen, kunstmest met behulp van fossiele brandstoffen en het transport ervan – tot heden bijna uitsluitend in de geïndustrialiseerde landen - is verantwoordelijk voor een derde van alle CO2-uitstoot in de wereld. Afrika is gezegend met zestig procent van de mondiale capaciteit voor de productie van zonne-energie en met vijfendertig procent van de mondiale capaciteit voor de productie van groene waterstof aan € 2/kg.

In 2050 zal één kwart van de totale wereldbevolking in Afrika wonen, slechts zeven procent in Europa. De “ontwikkelde” wereld kan de Afrikaanse burger het recht niet ontzeggen te streven naar een gelijkaardige welvaart en comfort als zijn Westerse en Chinese soortgenoten (met “staal, cement, aluminium, glas, kunstmest, ethyleen, …”).

Vandaar het belang voor de ganse planeet om de energieverslindende productie van basismaterialen, waar ook 25% van de wereldbevolking in Afrika recht op heeft, ter plaatse en emissievrij te realiseren.

9 mei 2024: Afrikaans-Europese Gemeenschap voor Energie-Intensieve Industrie

Met de creatie van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal als inspiratiebron stellen in een gezamenlijke motie de Afrikaanse Unie en de Europese Unie voor, 74 jaar na de stichting van de EGKS, de gehele Europese en Afrikaanse energie-intensieve productie van cruciale basismaterialen te plaatsen onder één gemeenschappelijke “Afrikaans-Europese Gemeenschap voor de Energie-Intensieve Industrie”.

Voor de energie-intensieve productie van basismaterialen leggen Afrika en Europa in onderling overleg de basis van een klimaatvriendelijke economische ontwikkeling van beide continenten. Een gemeenschap die openstaat voor deelname van alle landen van Afrika en van Europa.

Een eerste fase in een robuuste positieve wending van de toekomst van zowel de jonge Afrikaanse burger als van vergrijzende Europese soortgenoot. Gedurende tientallen decennia, met intensieve inzet van fossiele brandstoffen en massale CO2-uitstoot, transformeerde Europa Afrikaanse bodemrijkdommen tot basismaterialen die vooral Europa te goede kwamen.

Activiteiten echter waar de ganse planeet, ook Afrika, slachtoffer van werd. Afrika beperkte zich tot de ontginning en de verkoop van grondstoffen, met beperkte CO2-uitstoot, maar vooral zonder waarde en miljoenen banen toe te voegen aan haar eigen bodemrijkdommen.

Een industriële gemeenschap voor wederzijds voordeel

Afrika is gezegend met de bodemrijkdommen en abundante hernieuwbare energie die de wereld nodig heeft. Europa heeft voorsprong met de energie-intensieve verwerking van de Afrikaanse grondstoffen tot basisproducten waar op termijn Afrika met in 2050 25 procent van de wereldbevolking een heel wat hogere nood aan heeft. Europa transfereert ervaring met de geavanceerde energie-intensieve productie van basismaterialen naar Afrika en krijgt toegang tot emissievrij geproduceerde basismaterialen zonder beroep te moeten doen op dure geïmporteerde groene waterstof. Eigen Europese zon- en windenergie, sporadisch vermeerderd met groene waterstof uit een bevriend continent, volstaat voor eigen residentieel en licht industrieel gebruik. In zo’n AU-EU productie-gemeenschap winnen beide continenten.

Specifiek in Afrika jaagt de productie van basismaterialen er in een tweede fase de algemene maakindustrialisatie aan en de daaruit volgende creatie van tien miljoen decente banen per jaar. In Afrika ontstaat op die manier een nieuwe, enorme groeimarkt. Historisch-culturele banden en het industrieel partnerschap tussen de buren Europa en Afrika faciliteert en versterkt in Afrika de interesse voor Europese producten, zeker voor innoverende klimaatvriendelijkere en recycleerbaardere hightech producten en diensten met hoge toegevoegde waarde. Nog specifiek ten voordele van Europa zal de tot stand gekomen productie-solidariteit met Afrika - in 2050 één vierde van de totale wereldbevolking - antiwesterse ressentimenten voorkomen, evenals conflicten, massale asielaanvragen en illegale economische migratie.

Opdrachten

De “Afrikaans-Europese Gemeenschap voor Energie-Intensieve Industrie” zal tot taak hebben op zo kort mogelijke termijn de volgende opdrachten uit te voeren:

de EU aansporen om met de hoogste prioriteit en aandrang ervaren Europese maakindustriële ondernemingen - ook kmo’s - en financiële instellingen massaal bewust te maken van de kansen geboden door industriële partnerschappen met sectorgenoten in Afrika; een continent tot in de kleinste dorpen gezegend met hernieuwbare energie;
de AU aansporen om regio’s in Afrika te selecteren met abundante hernieuwbare energie waar Publiek Private Partnerschappen van industriële investeerders en financiers zowel uit Europa als Afrika kans maken om groene elektriciteit en groene waterstof te produceren aan competitieve voorwaarden, zonder de biodiversiteit van Afrika in gevaar te brengen;
de modernisatie van de energie-intensieve productie van basismaterialen voor een minimale CO2-uitstoot over de ganse waardeketen van grondstof tot gebruik op de plaats van finale bestemming;
de transportsector vergroenen;
toezien dat Europa, in tegenstelling tot vroegere koloniale en postkoloniale tijden, Afrika geen handelsovereenkomsten afdwingt met leonijnse bedingingen in het voordeel van Europa;

de lokale verwerking, in de korte keten, van Afrikaanse bodemrijkdommen tot competitieve producten en diensten; de enige mogelijkheid (1) om ieder jaar in Afrika meer decente banen te creëren dan de demografische aanwas en gedwongen migratie in te dijken, (2) om er een nieuwe groeimarkt te realiseren, ook voor Europese producten en diensten;
het bnp/capita in landen met een extreem laag bnp/capita versneld optrekken tot een niveau dat voorkomt dat grote aantallen burgers op zoek gaan naar een perspectief in landen met een aanzienlijk hoger bnp/capita met, net als in West-Europa, onderwijs, gezondheidszorg, sociale voorzieningen, sociale promotie, vrede, veiligheid en behoorlijk comfort voor de massa’s;
toezien dat Europa, in tegenstelling tot vroegere koloniale en postkoloniale tijden, Afrika geen handelsovereenkomsten afdwingt met leonijnse bedingingen in het voordeel van Europa;
levering van energieverslindende basismaterialen tegen gelijke voorwaarden op de Afrikaanse en op de Europese markt evenals op die van de andere toegetreden landen.

Geopolitiek

De oprichting van een machtige AU-EU industrie-gemeenschap zal openstaan voor alle landen uit de gehele wereld en hen verzekeren van gelijke voorwaarden voor hun energie-intensieve industrialisatie. Zij zal het fundament leggen voor een economische eenwording en échte vrijhandel. Dit lichtend AU-EU partnerschap zal bijdragen tot een mondiale belangenversmelting en een ruimere en diepere gemeenschap die de levensstandaard verhoogt en de vrede en veiligheid bevordert tussen landen die lange tijd door bloedige tegenstellingen verdeeld waren.

In tegenstelling tot een internationaal kartel, dat de verdeling en de exploitatie van de nationale markten door middel van beperkende praktijken en het handhaven van hoge winsten nastreeft, zal de voorgenomen AU-EU industrie-gemeenschap, gekopieerd door andere continenten, vrijhandel en mondiaal de groei van de economie verzekeren met respect van de deadline van Parijs van de klimaatopwarming van 1,5 C.

Notitie. Deze blog, gebaseerd op de verklaring van Robert Schuman van 9 mei 1950 voor de oprichting van een "Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal", is het resultaat van besprekingen tussen huidige en voormalige individuele leden van denktanks van EU-werkgeversorganisaties en geeft niet het officiële standpunt weer van werkgeversorganisaties in de EU.

01/02/2024 karel.uyttendaele{@}pandora.be