Een kans voor een gezamenlijke Congo-actie van “Ontwikkelingssamenwerking” & “Buitenlandse Handel”

 

“Gokken op ontwikkeling”

“Waarom sommige landen winnen en andere verliezen” toegepast op de relatie België-DR Congo

In juni 2022 publiceerde de Belgische Oxford professor Stefan Derkon “Gambling on Development – Why some countries win and others lose”, een spraakmakend boek over ontwikkelingssamenwerking. Rond dezelfde periode haalden oproepen voor drastische klimaatactie de media: “Collective Action to reverse Climate Crisis or Collective Suicide” (UN Secretary-General António Guterres, 18/7/2022) & “Klimaatverandering: Zo zwijgen wij onszelf dood. Kleine stapjes leiden nergens toe” (Opinie De Standaard 23/7/2022).

Hieronder, geïnspireerd door Derkon, een oproep aan de Belgische overheid om Congolese politieke “elites” goesting te doen krijgen om, uit welbegrepen eigenbelang, massaal partnerschappen te faciliteren tussen industriële kmo’s uit de DRC en internationale sectorgenoten. De DRC is vandaag goed voor een schamele 0,035 % van onze export (ABH), een land met weldra 100 mio inwoners en onder-geëxploiteerde waterkracht. (Het GRAND-INGA project heeft een potentieel vermogen van 35 nucleaire reactoren).

Suggestie: EU-overheden hoeven enkel reclame te maken voor Afrika, meer niet!

Een klein team van medewerkers van de federale overheidsinstellingen DGD-ENABEL-BIO-ABH informeert zich

  • over het “waarom” en “hoe” van succesvolle industriële kmo-waardeketens overal in de wereld;
  • over de troeven van de DRC, onafhankelijk van de kwaliteit van haar actuele instellingen: selectie van stabiele regio’s en gevestigde industriële kmo’s, een opgeleide middenklasse, GRAND-INGA = 35 nucleaire reactoren.

In België

Dit team, samen met ondernemingsfederaties, organiseert overal in België debatavonden “groot publiek” onder het thema “Afrika is niet wat je denkt”.

In de DRC patroneert België de initiële informatie-uitwisseling met een multidisciplinair team van DRC-animatoren dat mondiale succesverhalen van partnerschappen “vertaalt” naar de cultuur van de DRC-kmo. Zij organiseren inspirerende debatavonden “groot publiek” op diverse locaties in de DRC. Thema: “Entrepreneur RDC osez partager votre rêve avec des partenaires internationaux”.

Afrikaanse elites zien in dat enkel de inclusieve moderne industrialisatie van Afrika garant staat voor een decent en veilig leven van hun kleinkinderen

Belgische overheidsinstellingen “Ontwikkelingssamenwerking & Buitenlandse Handel” doen DRC-elites goesting krijgen zich te profileren als facilitator van partnerschappen met buitenlandse industriële kmo’s

 

 

 

 

 

 

 

 

Enkel autochtone elites realiseren een doorbraak in de inclusieve ontwikkeling van Afrika

Waterkracht GRAND-INGA (Congo) = 35 nucleaire elektro-reactoren

(Frankrijk 56 rectoren)

Its the economy stupid

In zijn confronterend naslagwerk over ontwikkelingssamenwerking “Gambling on Development – Why some countries win and others lose” (juli 2022) poneert de Belgische Oxford professor Stefan Dercon, voormalig chief economist UK-Department for International Development (DFID), dat geen enkel land zich heeft kunnen ontwikkelen zonder economische groei en engagement van lokale elites met macht en beïnvloedingskracht. Buitenstaanders (outsiders, ODAs, NGOs) die strijden voor mensenrechten, democratie, SDG’s, gender, ketenzorgwetten, capaciteitsversterking en leertrajecten van micro-ondernemers slagen er nooit in kindersterfte, armoede, kinderarbeid en andere ongelijkheden impactvol in te dijken (*).

Lokale elites die het op een akkoord gooien met exportgerichte maakindustriëlen slagen er wel in ongelijkheden drastisch in te perken. Met een “development bargain” (ontwikkelingskoopje) lopen elites nochtans het risico van macht en/of invloed, gebaseerd op gemakkelijke, maar onzekere inkomsten uit extractieve industrieën, kwijt te spelen.  

(*) Stefan Dercon: De SDG's dreigen een misvatting over te brengen over hoe ontwikkeling tot stand zal komen. (p. 269)

DRC-elites goesting doen krijgen zich te profileren als facilitator van partnerschappen met buitenlandse industriële kmo’s

Afrika, in 2030 20 pct van de wereldbevolking, is vandaag slechts goed voor 3,5 pct van onze Belgische export, “de Kongo” een schamele 0,04 pct. Geïnspireerd door Derkon’s boek hier een suggestie hoe Belgische overheidsagentschappen “Ontwikkelingssamenwerking” en “Buitenlandse Handel” op een budgetarme manier DRC-elites kunnen aanporren om de berekende gok te wagen zich geleidelijk af te koppelen van het infuus van gemakkelijk geldgewin van mijnbouw, en zich te profileren als facilitator van hoopgevende internationale partnerschappen tussen gevestigde industriële kmo’s. Zonder zelf financieel te participeren in deze for profit ondernemingen faciliteren zij in feite een informele overeenkomst tussen de overheid en tientallen (honderden) maakindustriële kmo’s. Dit legt de basis voor een opschaling van de Congolese maakindustrialisatie en de creatie van voldoende formele banen voor de geschatte 750.000 jongeren die jaarlijks de arbeidsmarkt betreden. Een berekende gok van de politieke elite om hun herverkiezing en deelname aan de macht veilig te stellen alsook een decent en veilig leven voor hun kleinkinderen.

Praktisch. Gevestigde Congolese maakindustriële kmo’s - o.a.  van landbouwwerktuigen, food-processing, elektriciteitsateliers en openbare werken - zoeken partnerschappen met internationale sectorgenoten die zorgen voor de massale transfer van industriële praktijkervaring. Samen bedenken zij nieuwe producten en projecten ontworpen en/of gefabriceerd in de DRC en bestemd voor de enorme AfCFTA in wording. Samen creëren zij duizenden decente banen, krijgen de vele hoogopgeleide Afrikaanse jongeren (m/v) - ook informatici - uitzicht op een decente baan, komen budgetten vrij voor infrastructuren - ook digitale - , krijgen micro-ondernemers een levenslijn toegeworpen en wordt er enorme koopkracht gecreëerd, ook voor upscale EU-producten en diensten. (“Development 4 Digital”, niet omgekeerd). 

In België. Een klein team van medewerkers van de federale overheidsinstellingen DGD-ENABEL-BIO-ABH informeert zich (1) over het “waarom” en “hoe” van succesvolle kmo-value chain partnerschappen overal in de wereld en (2) over de troeven van DRC (een selectie van vrij stabiele DRC-regio’s met gevestigde industriële kmo’s en een opgeleide middenklasse, de enorme AfCFTA groeimarkt, GRAND-INGA hernieuwbare hydro-energie = 46 nucleaire reactoren). Zij aanvaarden de politiek-institutionele toestand van de DRC “as it is”. Dit team, samen met ondernemingsfederaties, organiseert overal in België debatavonden “groot publiek” onder het thema “Afrika is niet wat je denkt” en openen de ogen van potentiële maakindustriële investeerders over de kansen geboden in Afrika.

In de DRC

In de DRC faciliteert België enkel de initiële informatie-uitwisseling met een klein multidisciplinair team van DRC-animatoren over “waarom” en “hoe” van internationale kmo-partnerschappen.

Dit DRC-team “vertaalt” mondiale succesverhalen naar de cultuur en de omgeving van de DRC-kmo en organiseert debatavonden “groot publiek” op diverse locaties in de DRC. Thema: “Entrepreneur RDC osez partager votre rêve avec des partenaires internationaux”. DRC-autoriteiten patroneren dit DRC-luik, niet België.

Budget

Trial and error. Een fractie van het actuele budget van “Ontwikkelingssamenwerking” en “Buitenlandse handel” volstaat om de hogervermelde suggestie van brede bewustmaking over het “andere Afrika” en internationale industriële kmo-partnerschappen in een tijdperk van dringende klimaattransitie snel uit te testen en eruit te leren. O.a. in China heeft Dercon heel wat trial, error en improvisatie gezien.

Meer

 

PS

  • De polycrisis “Geopolitiek & Poetin - Klimaat - Energie - Veroudering Europa - Demografie Afrika”. (Afrikaanse groene waterstof legt Poetin het zwijgen op).De helft van de Afrikaanse landen heeft de nota van de VN-Veiligheidsraad, die de invasie van Poetin veroordeelt, NIET onderschreven. Een zoveelste teken van het Afrikaans ressentiment tegen vroegere kolonisatoren die nog altijd - met wurgcontracten - Afrikaanse bodemrijkdommen opkopen, er waarde en banen in eigen land aan toevoegen en niet investeren in de arbeidsintensieve maakindustrialisatie van Afrika. Moet Europa niet hoogdringend en met de hoogste prioriteit inzetten op de industrialisering van Afrika?  Zelfs door energieverslindende industriële mid-tech kroonjuwelen (staal, cement, aluminium, chemie, kunstmest, petrochemie - 25% van onze totale stikstofuitstoot) gepland te verhuizen naar Afrika? Afrika, een continent gezegend met 37% van het mondiaal potentieel voor de productie van groene waterstof aan € 2/kg en enorme noden en groeimogelijkheden. Een kans voor de EU, om dankzij eigen zon- en windenergie, te voorzien in voldoende groene energie voor normaal residentieel en licht-industrieel gebruik. Een dwang voor de EU om versneld te investeren in innovatievere, recycleerbaardere maakindustriële high-tech producten en diensten met hoge toegevoegde waarde die onze pensioenen betaalbaar houden.

  • Alle federale en regionale hogere ambtenaren, politici, beleidsadviseurs “ontwikkelingssamenwerking - geopolitiek - buitenlandse handel – klimaat – energie – ondernemerschap – investeringsbeleid – migratie - …” nemen deel aan een confronterende groepstutorial van één uur over Derkon’s boek? (“An ambitious and uncompromising analysis of the challenge of economic development across the world”)

Enkele opmerkelijke "Derkon" citaten

  • Om in arme landen groei en ontwikkeling en ontwikkeling van start laten gaan moeten elites met macht en invloed zich inzetten voor groei en ontwikkeling, en bereid zijn om economische en politieke keuzes te maken die dit weerspiegelen.

  • Zo'n elitaire ontwikkelingsmarkt is een gok: succes is niet gegarandeerd; de voordelen komen laat.

  • Buitenlandse actoren hebben een mindere rol dan ze denken. Hulp heeft landen nooit veranderd: decente politieke en economische keuzes/gedragingen van lokale actoren hebben dat wel bereikt.

  • En ja, de SDG's hebben geen zin omdat toezeggingen niet serieus worden genomen. De SDG's dreigen een misvatting over te brengen over hoe ontwikkeling zal worden bereikt (p. 269)

  • De focus op financiering leidt af van de werkelijke oorzaken van onderontwikkeling en is waarschijnlijk contraproductief (p.268).

  • Corruptie of het falen van de eenpartijstaat. Deze problemen zijn symptomen, geen oorzaken. Elke beschaving heeft geworsteld met corruptie. (p. xi)

  • Bangladesh. “De ellende van uitgebuit worden door kapitalisten is niets vergeleken met de ellende van helemaal niet uitgebuit te worden" Joan Robinson, marxistisch econoom (p.221)

  • De Afrikaanse informele economie. Naar schatting 30 pct van Afrika's financiële rijkdom (500 miljard dollar) wordt door rijke particulieren naar het buitenland gestuurd. Jaarlijks meer dan ontvangen directe investeringen (FDI's) (p.297)

  • Door het boek te lezen, kunnen beoefenaars en academici iets meer leren over hoe internationale ontwikkeling werkt, en ze misschien een beetje effectiever maken?

  • Het is quasi onmogelijk een echt goed advies te geven over hoe verandering zal plaatsvinden in sommige landen die geblokkeerd zitten in disputen tussen elites. Ik weet zeker dat buitenstaanders, met name ontwikkelingspartners, niet de centrale rol zullen spelen. (Twitter)

(Stefan Dercon - Summary twitter thread @gamblingondev)

Gambling for Development in 30 points

1.The argument – 2.What it means for international development efforts? – 3.What it means for research? – 4.Who may like reading this book and why? – 5.What is missing?

  1. 1/What the book argues: how do countries win and how do they lose? 

  2. My thesis: for take-off through growth and development, elites with power and influence in poor countries must be committed to growth & development, and be willing to make economic and political choices that reflect this. Such elite bargain is a development bargain.

  3. It’s a common & essential feature of recent success stories, eg China, Indonesia, but also Bangladesh, Ghana, Rwanda, Ethiopia despite differences in how they did it (market vs state; autocracy vs democracy) & why places like Nigeria, DRC, Malawi or Sudan stay behind.

  4. A development bargain means actions in politics and economics supportive of political stability, economic growth and development: you need serious political commitment for that, use the state sensibly fit for own capabilities and be willing to learn and correct errors.

  5. It's a gamble: success is not guaranteed; benefits come late; political dynamics will likely undermine elite positions. It may emerge as a quest for legitimacy (e.g. China, Rwanda, Ethiopia), as a national narrative after conflict (Bangladesh) or just by power of ideas.

  6. Plenty of countries remain stuck in elite bargains that are not consistent with development and growth: elite bargains focusing on redistributing to supporters or even bluntly stealing from the country. Nigeria, DR Congo, Malawi and others don’t come out well in my book.

  7. Change is not easy. So it is remarkable that so many countries in recent decades found ways of progressing, with ups and downs, with imperfections, yes often with questionable behaviours in politics or corruption. But with undeniable progress for so many ordinary people.

 

  1. 2/What does it mean for international development?

  2. Core lesson: outside actors have lesser role than they believe. Aid never changed countries: sensible political  and economic choices/behaviours by local actors did, and aid that buys into these can be helpful. Ghana and Bangladesh are aid successes; but aid failed in many places.

  3. Silver bullets & magic beans that claim to ‘solve’ and ‘fix’ are a waste of time and money. Pie-in-the-sky global commitments (and yes the SDGs) are meaningless as commitments are not serious: those that need them would ignore; those elite bargains that like them do it anyway.

  4. Development finance whether from Beijing or Washington or Brussels often reinforces elite bargains that are not developmental by lack of selectivity or failure to understand local elite politics. Forcing choices via conditionality is no substitute for serious elite commitment.

  5. Aid as we know it risks being wasted in countries without a development bargain. At best it's a Band-Aid &may make outcomes worse as aid risks embedding vested interests against development. You better deeply understand the way politics/the economy functions and be self-critical.

  6. Good news: more countries appear to have moved towards a development bargain: support them vigorously, but patiently with finance–gamble on those driving these development bargains: the technocratic magicians in state or business; those driving learning accountability inside politics.

  7. Shifting odds is key. Well-meaning (hopefully) donors could derisk these gambles: fight illicit finance that pays bad politics; support exports as those need a long-term; provide public goods useful for those countries willing to gamble.

15. 3/What does it mean for research?  What does it mean for international development?

16. Won’t tell you what is worthwhile to research. I run trials and work on longitudinal data. I am not suddenly going to turn into a bad political scientist or scream at those who do ‘technical’ work. Development is not simply about political statements, elections or pol systems.

17. Places with development bargains increasingly have bureaucrats at local/central level keen on technical work: great. Here, uptake of plumbing kit may work well. But let’s not just encourage plumbers but also engineers that work with/empower bureaucrats to build systems.

18. However, don't ignore local political drivers and how econ. or development actions fits in. And in many other places, impact will be low as seniors are unlikely to be willing to make the choices, as it does not fit with their elite bargain, e.g. clientelism, kleptocracy, and more.

19.So humility is required by outsiders. I will admonish those who claim that their ‘solution’ solves much, that their one policy change will be ‘transformational’, that their start-up will ‘disrupt’. Don’t ever overstate your likely change, as too many don’t really want change.

20.The thesis of the book, it is said, is not testable. Maybe this is why I consciously did not want to write an academic book; but give a big picture view from lots of specific research. You'll never see me running a cross-country regression.

21. I ask why here and not there, and why now and not before; the past will matter but also the agency, the choices of elite players. As in multiple eq. models, it's not clear which one we will end in. Studying shocks, transitions, choices made?

 

22. 4/Who should then read this book?

23. This is not a technical book. But it should interest anyone that is interested in international development, either deeply supportive or sceptical. It is far richer than the lessons here suggest: I hope the way I wrote it will connect with the reader.

24. It tells stories and tries to accessibly explain research and data, not simply my own. As the actions and behaviours of individuals matter, I want to show the characters, the good, the bad and the ugly, and bring them to life. And hopefully it makes you smile a few times.

25. The practitioners may recognise themselves into this, and maybe reflect on how they work. With detailed  stories on Malawi/S.Leone/S.Sudan/DRC/Kenya/Uganda/Ghana/Ethiopia/Rwanda/Somaliland/ China/Indonesia/India/Nigeria/Lebanon/Nepal/Bangladesh are based on my DFID reports.

26. The academics will and should be critical but may learn a bit more how the coal face of international development works, and avoid overstating what they do. And maybe make them a little more effective, and dare I say useful?

27. Students at undergraduate and graduate level may be inspired to want to study more about development. They will enjoy the way debates are brought together, and learn early on about the difficulties and opportunities to link research and evidence to the world of policy making.

28. The sceptical/intelligent sympathiser may find a balance between the cynical bashing of what NGOs/ development agencies do, and the naïve happy-clappy proselytising about development peddled that only plays on the emotional part of the brain. (cue song: “We are the world”)

 

30. 5/The failings of the book

I give one: I cannot quite give good advice on how change will come in some of the countries stuck in terrible elite bargains. I know for certain that outsiders, not least development partners, will not play the central role.

Circulaire migratie/mobiliteit Afrikaanse hoger geschoolden & kmo’s