"Europa beschikt over veel kennis over Afrika, heeft geld en technologische en wetenschappelijke kennis. ... Een brede middenveldcoalitie (ondernemers, academici, ngo’s) moet politici aanmoedigen stappen te zetten in de richting die Afrika wil – industrialisering, goede banen, groene energie. De duurzame ontwikkeling, zeker bij onze buren in Afrika, is een voorwaarde voor veiligheid en stabiliteit in Europa" (p194-196)
Interpretatie van het besluit van het boek van John Vandaele
- Dankzij de creatie van miljoenen decente banen en de eraan verbonden koopkracht redt de moderne industrialisatie van Afrika niet alleen het Centraal Afrikaans regenwoud maar ook de hele planeet.
- De wereld kan en moet, uit welbegrepen eigenbelang, Afrika redden.
- Europa en de wereld hebben Afrika meer nodig dan andersom
Verwacht resultaat van een brede actie van onderuit
--> ENABEL organiseert 100 debatavonden over gans België:
“KAN AFRIKA DE PLANEET REDDEN?”
Hoed af voor de duiding in dit boek bij de grootste groene long ter wereld – in Congo! - en bij de noodzaak dat de rest van de wereld het Congolese regenwoud van de houtskoolkaalslag moet redden. Hiervoor zijn aanzienlijke compensaties aan de DRC vereist (koolstof kredieten). Het boek gaat de aartsmoeilijke discussie hierover niet uit de weg, en – belangrijk – het legt de nadruk op de uitdaging te zorgen voor een decente baan voor de twee miljoen jongeren die er jaarlijks de arbeidsmarkt betreden. Weinig “experten” leggen het verband tussen de onderling verbonden en versterkende crisissen klimaat, energie, biodiversiteit, decente jobs en migratie.
Lectuur van “Kan Congo de wereld redden?” versterkt de naïeve(?) droom om de realisatie, door Europa, van de 44GW waterkrachtcentrale van GRAND INGA in te zetten om “de planeet te redden”. Een Europese samenwerking van de politiek, giganten van waterbouwkunde, elektromechanica en ruimtelijke ordening, de EIB, pensioenfondsen, onder toezicht van een onafhankelijk internationaal organisme voor sociale en ecologische controle, zou de Congolese overheid een Publiek - Privaat - Partnerschap moeten voorleggen voor de financiering (€ 100 miljard), bouw en uitbating van dit megaproject. Ideaal gelegen in een drielanden regio – DRC, Congo-Brazzaville, Angola - op 135 bevaarbare km van de diepzeehaven Banana aan de Atlantische Oceaan.
Verwachte resultaten van de realisatie, door Europa, van GRAND INGA
44GW “groene” elektriciteit aan 1/5 (1/10?) van de kost per GW van “grijze” nucleaire elektriciteit
- De aankondiging van de realisatie van dit megaproject – en van de eraan verbonden industrialisatie van de DRC én de creatie van miljoenen decente banen – stelt een “labiele” regering van Congo in staat zich écht democratisch te laten verkiezen.
- Is het te vermijden dat eerder vroeg dan laat, wegens de hoge onafwendbare energiekosten in Europa, een ongewone collusie van aandeelhouders- en klimaatactivisten de eigenaars van de energiegulzige ArcelorMittal’s, BASF’s, INEOS’s en TOTAL’s van deze wereld verplicht te delokaliseren naar regio’s in de wereld met abundante groene elektriciteit? Bv naar Afrika met langs haar kusten een dozijn mega-metropolen in aanbouw en een hoge nood aan elektriciteit, staal, cement, glas, aluminium, kunstmest, ammoniak, … ethaan?
- De klimaatvriendelijke concentratie van een rist belangrijke energie-intensieve basisindustrieën, langs de benedenloop van de Congostroom, jaagt de klimaatvriendelijke maakindustrialisatie van gans de DRC aan.
- En creëert er miljoenen decente banen in de formele economie ? (sociale zekerheid!) (WERK, dat is waar Afrika van wakker ligt)
5. Voorkomt de nood aan houtskool en de kap van het regenwoud.
6. Voorkomt illegale migratie.
7. Jaagt andere ‘labiele’ landen in Sub-Saharaans Afrika aan om het voorbeeld van Congo te volgen. (De moderne industrialisatie van tien “stabiele” Sub-Sahara landen versnelt de bloei van gans Afrika)
8. Legt de basis van een diepgaande samenwerking: de “Mandela-Schuman Afrikaans-Europese Gemeenschap voor Energie-Intensieve Industrie” en 75 jaar vrede in Afrika? (cfr de EGKS).
9. Legt de basis van een krachtig geopolitiek partnerschap tussen buren met historisch-culturele banden in staat op mondiaal niveau ad-hoc het voortouw te nemen in overleg over onderwerpen die er toe doen (klimaat, biodiversiteit, energie, migratie, conflicten, …)? (Afrikaanse groene waterstof legt Poetin, Kagame en Trump het zwijgen op?)
Obstakels
- Ontwikkelingssamenwerking van de voorbije 30 jaar heeft niet kunnen verhinderen dat het inkomen per persoon in de wereld met 75% gestegen is, in Afrika met slechts 25%. Deze inkomenskloof zal, bij ongewijzigd beleid nog tot 2040 blijven groeien (p 176-177)
- Multinationals investeren niet in labiele landen: “Goed regeringsbeleid is cruciaal” (p 183)
- Dagdagelijkse politiek duwt lange termijnproblemen weg. De redding van het Congolese regenwoud levert weinig stemmen op (p 157)
Remedie: Thomas Pikety (p 181),wijst op het belang van de massale transfer van geavanceerde maakindustriële ervaring naar landen met lage inkomens, zeker voor een continent als Afrika met massale noden.
“De verspreiding van kennis en technologie - door in te schuiven in globale productieketens - is de belangrijkste verklaring voor de inkomensconvergentie tussen landen”
Zeggen wat waar is
Auteur John Vandaele roept in zijn conclusies een brede middenveldcoalitie op om politici aan te moedigen in te gaan op wat Afrika wil - industrialisatie, goede banen, groene energie.
Enkel ervaren ondernemers, met bewezen robuuste gerealiseerde winstdoelen, ondersteund door de academische wereld, beschikken over de nodige kennis en technologie van mondiale productieketens om deze te delen met Afrikaanse partners. Enkel for profit ondernemers beschikken zelf over de nodige financiële middelen of zijn in staat de financiële wereld te overtuigen te participeren in nieuwe projecten die moeten leiden tot industrialisatie, goede banen en groene energie in Afrika. In de actuele hyper-competitieve en wispelturige Trumpiaanse tijden moeten ondernemers al hun aandacht besteden aan hun maandeinden met de belevering aan hun klanten en de betaling van hun personeel. Overheden beschikken noch over de nodige kennis noch over voldoende budgetten voor wat Afrika wil. Wel verwacht de burger van zijn overheid “gouverner c’est prévoir”. In de slotzin van zijn boek schrijft John Vandaele dan ook wat de overheid wel kan en moet doen: “Wat waar is moet gezegd worden”.
Vandaar de opinie van de auteur van deze blog:
EU-overheden hoeven enkel reclame te maken voor Afrika, meer hoeft niet!
De verwachting is dat de massale sensibilisering voor het brede publiek - overal in Europa - grote aantallen industriële kmo’s de ogen zal openen om partnerschappen aan te gaan met Afrikaanse homologen.
Praktisch voor België
De vice-premier, minister van Buitenlandse Zaken vraagt al in 2025-2026 ENABEL tien van haar twee duizend medewerkers gedurende één jaar vrij te stellen om 100 debatavonden te organiseren in gemeentehuizen/stadhuizen verspreid over gans België.
- Thema:“KAN AFRIKA DE PLANEET REDDEN?” (parafrasering op de titel van het boek van Vandaele)
- Doelpubliek:iedereen (burgers, jeugd, ondernemers, academici, politici).
- Verwacht resultaat: vijftig Belgische ervaren industriële ondernemers gaan een win-win partnerschap aan met een gevestigde Afrikaanse homoloog en transfereren ervaring met geavanceerde bedrijfsprocessen en technologieën naar Afrika.
PS
John Vandaele toont aan dat Congo, mits bescherming van haar eerste groene long, op klimaatvlak de wereld kan redden. Congo kan buigen op nog meer troeven:
- ‘Met een adequaat landbouwbeleid zou de DR Congo 25% van de mensheid kunnen voeden zonder schade aan te richten aan haar milieukapitaal’ (Baudoin Michel, Liège. Gembloux Agro bio Tech)
- De realisatie van haar 44GW GRAND INGA mega-waterkrachtproject, dankzij Europa, kan een klimaatvriendelijke industrialisatie van gans Afrika aanjagen, er ieder jaar 15 miljoen decente banen creëren, de CO2 uitstoot in Europa en in Afrika met 30% reduceren, de invoering van de AfCFTA versnellen (de grootste vrijhandelsmarkt ter wereld) en een informele, machtige geopolitieke entente stimuleren tussen buren met een historisch/culturele achtergrond.
- "De Morgen" (8/3/2025) stelt de vraag "Heeft Europa nieuwe vrienden nodig? Zo ja, waar moeten we die vinden?" Het antwoord van prof Koen Schoors (UGent): 'In Afrika. Dit is de eeuw van Afrika. Ze spreken dezelfde talen als wij - Frans en Engels -, leven in dezelfde tijdszone en zijn veel dichterbij dan pakweg China en ze beschikken over aardmetalen die nodig zijn voor de klimaattransitie. Bovendien zijn ze tegen eind deze eeuw met 2 miljard. Maar terwijl wij ons blindstaren op verre buitenlanden, laten we dat continent over aan de Russen en de Chinezen. I don't get it.'
-
Geopolitiek. In zijn essay "Het kantelende continent" heeft Prof Steven Van Hecke (KU Leuven) het over de tanende marktkracht van Europa maar ook over de aantrekkingskracht van “The European Way of Lifé”. In 2045 telt Europa nog amper 8% van de wereldbevolking, Afrika 25%. Daarenboven is Afrika gezegend met 35% van de mondiale capaciteit voor de productie van groene waterstof aan € 2/kg, Europa een schamele 1%. Actueel ligt China in de bovenste schuif in Afrika. Toch blijven alle Afrikaanse ouders voor hun kinderen dromen van een samenlevingsmodel gekopieerd op dat van Europa met onderwijs, gezondheidszorg, sociale zekerheid, sociale promotie en vrede voor iedereen. Europa kan een machtig geopolitiek partnerschap met Afrika “verdienen” door dringend - en massaal - ervaring met geavanceerde bedrijfsprocessen en technologieën naar Afrika te transfereren.
Besluit. Congo, bij uitbreiding Afrika, kan wel degelijk de ganse planeet redden. Europa heeft Afrika meer nodig dan andersom, ook geopolitiek. Een unieke kans voor Europese beleidsvoerders, voormalige kolonisatoren van Afrika, een omgeving te creëren waarin burgers en ondernemers van beide buurcontinenten goesting krijgen om van elkaar te leren.
Nog opvallende citaten uit het boek
p 22 Breng ons werkgelegenheid en wij stoppen met kappen.
p 23 Het woud is een doe-het-zelf zaak, voedingswinkel, apotheek en krachtcentrale tegelijkertijd.
p 30 Het Centraal Afrikaanse woud: een schat aan biodiversiteit
p 42 De vraag naar houtskool niet stillen door houtkap in het regenwoud maar door ‘houtskoolplantages’.
p 49 De beste manier om het woud te beschermen is de mensen welvarender te maken.
p 54 Internationale ontwikkelingsagentschappen zijn duur en niet bijster efficiënt.
p 62 In het Virunga natuurpark ontginnen stroomoverschotten van een waterkrachtcentrale bitcoins.
p 71 Verkeerde gedragingen als “Bushmeat verhandelen” worden mee ingegeven door armoede.
p 86 Dagloners verdienen 2,5 dollar per dag
p 91 Bosbouw. Lokale gemeenschappen die concessies geven aan 25 dollar/hectare (voor 25 jaar) krijgen medezeggenschap over de opbrengsten (koolstofkredieten of hout)
p 113 Colruyt wil rekening houden met de verzuchting van de mensen om een meer permanent inkomen te genieten.
p 135 Koolstofkredieten. Het gaat over kleine bedragen en nog heel wat werk aan het systeem om het geloofwaardig te maken.
p 136 Landen verminderen beter hun uitstoot dan door compensaties elders kredieten te kopen.
p 137 “Intensieve promotie en afdwingbaarheid van waardevolle koolstofkredieten lopen het risico de dringend noodzakelijke industrialisatie van Congo verder uit te stellen?” (eigen commentaar van Karel U bij de visie van Heytens/Faya Lobi)p
p 138 Welke reden hebben kopers uit rijke landen om hun emissies te reduceren als compensaties goedkoper blijkt?
p 147 Kunnen wij arme bevolkingen met jaarlijks twee dollar per Congolees overtuigen om niet hun bossen te kappen?
p 150 Landen popelen niet om elk jaar vier miljard dollar aan Congo te geven om het woud te beschermen.
p 154 De bouw bij ArcelorMittal Gent van een klimaatvriendelijker oven kost ruim één miljard euro.
p 156 Het regenwoud levert enorme diensten aan de mensheid
p 153 De rest van de wereld kan Afrika niet het recht ontzeggen op een socio-economische ontwikkeling als in Europa. (interpretatie van Karel U)
p 147 Vraag is of we de armste bevolking ter wereld met 2 dollar per jaar kunnen overtuigen om geen bossen te kappen?
p 180 “Micro-ondernemingen overleven enkel bij de gratie van internationaal competitieve ondernemingen” (eigen commentaar Karel U bij de visie van Incofin)
p 186 Afrika beschikt over 35% van het mondiaal potentieel om GH2 te produceren aan €2/kg, Europa 1%. (Groene waterstof, een doorbraak in Afrika’s industrialisatie)
Meer weten
Werk, dat is waar Afrika van wakker ligt
Ontwikkelingssamenwerking: een aggiornamento
Een partnerschap met Afrika "verdienen": twee kansen
Afrikaanse groene waterstof legt Poetin het zwijgen op
Strategische Agenda Europa-Afrika 2025: vijf prioriteiten
Een partnerschap met gans Afrika 'verdienen': nieuwe kans
De arbeidsintensieve maakindustrialisering van Afrika in vier fazen
Wat als China investeert in het 44 GW GRAND INGA project in Congo?
Afrika ligt midden in het bed, kan kiezen tussen Oost , West, Globale Zuiden
Afrika wil haar bodemrijkdommen ter plaatse transformeren tot competitieve producten
21/06/2025 karel.uyttendaele { @ } pandora.be
Maak jouw eigen website met JouwWeb